Nje problem madhor qe na karakterizon ne si popull eshte marinimi I dobet ose teresisht standard I te gjitha gatimeve qe bejme duke sjelle qe ne fund te dites te gjitha pjatat si ne tavolinen e shtepise ashtu edhe neper ristorante te jene ekzaktesisht njelloj.
Marr shkas ta shkruaj kete nga nje pjate patatesh te skuqura qe hengra heren e fundit ne nje restorant deri diku te mire ne Tirane. Patatet erdhen nga ato te ngrirat dhe me pak kripe e rigon siper. Tani (edhe me falni per fjalorin), si pret qe une te paguaj 40-50 mije leke fature per dy persona edhe te me sjellesh patate te ngrira?!
Per te thjeshtuar pak punen do te fokusohem vetem ne erezat qe perdoren per te gjitha gatimet vec embelsirave – duke qene se mua nuk me vjen shume permbare te gatuaj embelsira. Keto ereza jane lehtesisht te gjetshme kudo qe te shkosh dhe neper te gjitha supermarketet shqiptare. Jane nje set erezash qe sjane as aq te shtrenjta.
Ju do te thoni, cpo na thua? Te gjithe e dime kripen dhe piperin! Epo shikoni ku eshte problem, Ne pjesen me te madhe te rasteve kur gatuajme dicka ne kripen e hedhim ne fund.
Normalisht ne cdo gatim qe bejme, receptoret e gjuhes tone kane ate pjesen e dedikuar per sodiumin (ose te kripurat). Kripa, si element marinimi eshte nje nder ato me te rendesishmet qe ekszitojne! Eshte specifikisht ajo qe I jep shijen perberesve dhe I ben ushqim.
Disa nga parimet e kripes:
- Veza e skuqur kripen e do ne fund dhe jo ne fillim.
- Kerpudhat ne tigan duhen kriposur pasi e kane nxjerre ujin dhe jo ne fillim pasi pastaj do ju behen te qullta.
- Ne te gjitha rastet qe do beni dicka e cila do te marri nje faqe ne tigan sic eshte mishi, duhet kriposur mire pasi impakton ne ate ngjyren dhe ne fund te fundit, shijen
Nga ana tjeter, piperi…pse piperi dhe jo ndonje erez tjeter? E degjojme gjithandej qe marinojeni me kripe e piper (dhe jam I sigurt qe me shume e lexoni ne Delicious.al). Ushqimi kur gatohet ka nevoje per pak “Intesitet” qe te tejkaloje ate shijen standarde dhe te kaloje ne nje nivel tjeter. Normalisht kete mund ta arrijme duke e finalizuar me pak zest te nje limoni, hudher e fresket, majdanoz etj etj – por problem I ketyre eshte qe nuk eshte se jane perhere te gjendshme dhe ne forme te fresket (pra prishen shpejt). Si alternative perdorim Piperin.
Nje erez qe ne fakt nuk eshte shume e vjeter ketu ne shqiperi por te cilen une e kam teper, po teper qejf. Zakonisht I jep ate shijen e thelle interesante te specit te pjekur cfare do lloj gatimi. Eshte fantastike kur gatuajme qepet e prera holle ne tigan, me kripe, piper dhe paprika. Kjo I jep (pervec ngjyre) por edhe nje shije fantastike qepeve duke I ngritur nga ajo shija standarde kur e kafshon ndonje cope ne fund.
Gjithashtu shkon super me salcat e kuqe. Per ju qe keni bere nje xhiro nga Budapesti keto kohe me linjen e re te wizzair besoj se keni patur rastin te merrni pak paprika andej (mqs ata jane ekspertet!)
Disa nga perdorimet e Paprikas:
- Si element marinues I mishit (sidomos ai I pules) para se ta vendosni ne furre a tigan
- Si nje shije fantastike per qepet qe tiganisen
- Nje shije teresisht interesante per te gjitha perimet e gjelberta (brokoli ne tigan me hudhra psh)
- Salcat e domateve (marinara), mish te grire etj
Piperi I kuq djeges
Komplementare te paprika, dhe e bukura eshte qe nuk eshte se ka ndonje impact shume te madh ne shije por e vetmja gje qe ben eshte qe I jep pak nxehtesi, e ben pak djeges. Mos u trembni nga pjatat pak djegese, e bukura eshte qe ju e keni ne dore – pastaj ushqimi pak djeges aktivizon disa receptore shijeje aq interesant sa shikoni nje ane teresisht te ndryshme te nje fileto pule tigani!
Nje erez shume standarde ne te gjitha shtepite tona, e gjejme teper thjesht dhe perdoret shume per ti dhene arome dhe nje shije teper interesante supave ose gatimeve me leng. Normalisht mos harroni ta hiqni pasi nuk eshte se keshillohet te hahet.
Shtojeni dafinen ne cdo gatim qe do shpenzoje 15-30 minuta ne vlim ose ne tenxhere me presion.
Ka nje fragrance fantastike dhe shije teper interesante. Per ta kuptuar, merrni nje gjethe te vogel rozmarine ne dore edhe shtypeni – merini ere dhe imagjinoni tani sa mire do shkonte kjo arome ne patate te furres ose edhe pule…
Per ta gjetur te fresket nuk eshte se ka vende specifike, por verdalle, futeni ne frigorifer te mbuluar me leter plastike ne zonen e ngrirjes edhe zgjat goxha.
Eh rigoni, cfare tju them kot? Jemi rritur me te…buke me vaj ulliri, kripe, rigon dhe domate…o zot!
Shtohet kryesisht neper misherat e kuq dhe te rende kur gatohen ngadale dhe gjithashtu neper pjata te fresketa qe kane nevoje per pak arome (rasti me perfekt eshte sallata greke…duh – provojeni me dhe pa rigon dhe kuptoni ndryshimin!)
Edhe pse sic thashe me siper, e njihni mire rigonin!
Keto jane njesoj si speci I kuq djeges, por jane farat. Ne parim, ne nje spec djeges, me te forta jane farat. Nese pertoni te shtoni pak spec ne gatimin tuaj, e zgjidhni me keto. Duke qene se kane edhe ate prezencen interesante, dalin goxha mire neper pasta ose kur gatuani perime ne tigan. Gjithashtu mos harroni ti hidhni siper tostit te avokados…
Tregohuni te kursyer ama pasi sado qe duken pak kane goxha fuqi.
Versioni I “shtrenjte” eshte pluhur turmeriku, por mjafton per gatimet ton ate diperditshme ai pluhuri I verdhe dhe I lire qe gjejme neper supermarkete. Ka aq shume impak per te ndryshuar teresisht shijen e nje recete sa nuk di ca te them. Perdoreni me shume kujdes pasi ka shije teper te forte dhe mbizoteruese.
Une preferoj te marinoje patatet me pluhur curry, ose te krijoj salcen curry me qumesht are kokosi. Eksplorojeni kete erez pasi ose do vdisni per te, ose nuk do ta duroni dot.
E fokousuar per gatimet e embla, ska ship qe nuk ka kanelle neper sirtare. Sigurohuni qe ti keni te dyja, si shkop ashtu edhe pluhur. Te gjithe e dime se ku ta perdorim dhe si ta perdorim – problem eshte qe harrojme. Vendosni ne fillim te vendit tuaj te erezave per tu kutjuar perhere – edhe ne kafe shkon!
Mjandanozi, koperi, mentja, borziloku dhe te gjitha ato shtesa jeshile dhe te fresketa te cilat mund ti perdorim duhet te jene pjese e ushqimeve tona. Keto shkojne si vec e vec ashtu edhe te gjitha bashke. Hidhini ne fund. Pasi te kete mbaruar gatimi ne menyre qe te rrine te fresketa dhe vetem te leshojne ate shijen e tyre. Shtypini me kripe e piper per te marinuar mishin nese doni por kujdes! Une kam mesuar ti blej sa here me duhen – pasi prishen shume shpejt edhe harrohen verdalle. Por mos u merzistni – 10 leke pakoja jane…
Perfundime
Mos u trembni nga erezat. Nje pjese e mire e tyre nuk jane teper te shtrenjta dhe ja vlen te eksplorosh – edhe nese sju pelqen…hidhini dhe flijeni mendjen qe kjo nuk eshte ereza juaj. Per shembull, une kam kuptuar qe koperin nuk eshte se e duroj gjithandej…
Mos harroni ti mbani ne nje vend te thate edhe te mbyllur, pa lageshtire edhe ne erresire.
Po erezat e tjera?
Jam I sigurt qe ju do me thoni…po erezat e tjera? Kjo guide eshte kuptimplote dhe jo gjithperfshirese. Jam fokusuar ne ato qe duhet te jene ne shtepi gjate gjithe kohes ne menyre qe te gatuash afersisht te gjitha gjerat e mundshme pa u lodhur shume.
Nese do te koplexohemi edhe te kalojme ne arren e muskatit ose star anise apo ku po di une cfare…nuk kuptojme bazat. Ato vijne me kohen dhe smund te jem une qe te bej rekomandime, por kjo vjen nga ju, duke eksploruar vete.
Per te gjithe te tjeret qe pertojne te eksplorojne dhe po u grin stomaku, keto te mesipermet mjaftojne
Show Comments (0)